Dit is het tweede van drie interviews met een UNIFIL-tolk. Hij vertelt over zijn achtergrond en zijn familie. En over hoe hij als tolk bij defensie terecht kwam. Hij kreeg een korte militaire opleiding als ROAG (reserve officier academisch gevormd) in Appingedam. De aankomst in Libanon was voor veel dienstplichtig militairen die nog nooit hadden gevolgen een cultuurschok. Geïnterviewde vertelt over werk- en leefomstandigheden en zijn taken als tolk. Hij vertelt over de ingewikkelde situatie in Libanon die hij vergelijkt met een dambord. De UNIFIL-militairen werden door alle partijen geïntimideerd.

De geïnterviewde kwam op 19-jarige leeftijd terecht bij de Geneeskundig Dienst van de landmacht. Ze werd chauffeur bij de 430 Ziekenauto Compagnie. Later volgde ze een opleiding tot algemeen militair verpleegkundige. Ze werd tijdens in 2004-2005 uitgezonden naar Bosnië (SFOR-EUFOR). Daar maakte ze deel uit van een LOT (Liaison and Observation Team) die vanuit de zogenaamde LOT-huizen inlichtingen moesten verzamelen over hun omgeving. Na een tweede uitzending naar Bosnië kreeg ze een functie bij het Mortuarium en Afvalbeheer van de 470 MOGOS (Mobiel Geneeskundig Operatiekamer Systeem)-compagnie. In 2007 en 2009 werd ze met haar MOGOS-collega’s uitgezonden naar Afghanistan. Tijdens de twee Afghanistan-uitzendingen heeft ze vier omgekomen collega’s moeten verzorgen: drie in 2007 en een in 2009. Ze vertelt over de wijze waarop ze wist om te gaan met deze confronterende gebeurtenissen. Ze haalde binnen defensie haar diploma verpleegkundige. Ze verliet defensie toen ze merkte dat ze binnen de geneeskundige dienst geen verdere carrière kon maken. Ze is zich na het verlaten van de krijgsmacht actiever gaan manifesteren als veteraan. Ze reflecteert aan het eind van het interview ook over haar rol als vrouw en haar etnische achtergrond (haar ouders komen uit Suriname) binnen de defensieorganisatie.

Geïnterviewde werd in 1941 geboren. In 1961 moest hij zijn dienstplicht vervullen. Hij kwam bij de geneeskundige troepen en werd in oktober 1961 naar Nieuw-Guinea gezonden. Hij werd ingedeeld bij de B-compagnie van het 6e Infanterie Bataljon KL en als gewondenverzorger en chauffeur bij een hospitaal in Kaimana geplaatst. In het hospitaal behandelde hij veel Nederlandse militairen die kwalen hadden opgelopen tijdens de patrouillegang in de jungle. Vanaf begin 1962 steeg de spanning door Indonesische infiltraties. Hij verzorgde gewonde Indonesische infiltranten. Hij legde ook een Nederlandse militair af die zichzelf per ongeluk door zijn hoofd had geschoten. Later legde hij ook twee collega militairen af die tijdens een actie waren gesneuveld. In hun vrije tijd hadden militairen veel contact met de lokale bevolking. Zijn Papoea helper leerde hem Maleis spreken. Na de overdacht van Nieuw Guinea aan Indonesië in augustus 1962 bleef hij met een aantal collega’s op vrijwillige basis nog een tijdje in het ziekenhuis van Kaimana werken. In november 1962 keerde hij terug naar Nederland waar de ontvangst kil was. Het afscheid van Nieuw Guinea viel hem zwaar. Hij ging bij de politie werken waar hij tot aan zijn pensionering werkte. Hij bezoekt Nieuw Guinea reünies en herdenkingen en voelt sympathie Nederlandse Papoea’s die zich inzetten voor een vrij Papoea. Hij is vrijwilliger voor Veteraan in de Klas.

De geïnterviewde werd in december 1941 na de Japanse aanval op Pearl Harbor opgeroepen voor de dienstplicht. Hij was geboren op Java als zoon van een beroepsmilitair, maar bracht zijn jeugd door in Nederland. Begin 1939 verhuisde het gezin terug naar Java. Hij vertelt over zijn beperkte militaire training, waarna ze met geweren zonder bijpassende kogels bij Bandung werden ingezet tegen de Japanners na de invasie op 1 maart 1942. Tot een confrontatie kwam het niet. Na de capitulatie belandde hij in verschillende krijgsgevangenkampen. Van oudere Nederlanders kreeg hij daar onderwijs. Aanvankelijk genoten ze een zekere bewegingsvrijheid, maar op een dag vermoordden de Japanners drie gevangenen die het kamp uit waren geweest en was het over. In december 1942 ging hij op transport naar Singapore. Omdat hij dysenterie kreeg, werd hij pas in april 1943 overgebracht naar Thaise kant van de Birma spoorlijn, terwijl de groep waar hij oorspronkelijk bij hoorde naar Birma was gegaan en werd getorpedeerd. Zijn groep bivakkeerde langs de rivier Kwai, zodat men zich kon wassen en er verkoeling was. Ook was het een voordeel dat de meeste bewakers Japans waren en niet Koreaans; zij waren veel wreder. In zijn groep zaten Ambonese KNIL-militairen die wisten hoe te overleven in de jungle. Desalniettemin volgde een zware tijd en verloor hij onder meer zijn beste vriend. Half augustus 1945 hoorde hij in Bangkok van de Japanse overgave. Hij werd vanwege zijn slechte gezondheid afgekeurd voor inzet in Nederlands-Indië en keerde terug naar Nederland.

Deze man wist al jong wat hij wilde worden: militair. Samen met zijn beste vriend doorliep hij het Oriëntatiejaar van de Koninklijke Landmacht en in 2006 werden ze allebei uitgezonden naar Uruzgan. Zijn taak zou zijn bij de pantsergenie naar IED's te zoeken. Hij vertelt over Kamp Holland in Tarin Kowt, over de patrouilles waaraan hij deelnam en eindigt met het bloedstollende verslag van een zware hinderlaag waarin hij met een groep commando's terecht is gekomen. Het is haast een wonder dat deze man dit vuurgevecht - waarin zwaar geschut werd gebruikt - heeft overleefd. Hij zegt over zijn vertrek bij defensie na Uruzgan: de engeltjes waren op. Hij is trots op zijn militaire inzet. Het zal altijd een bijzondere plaats in blijven nemen in zijn herinnering, vertelt hij.

Geïnterviewde werd geboren in 1926 in Utrecht. Later verhuist zijn familie naar Arnhem. Na het afronden van de lagere school, kon hij niet verder studeren en vond als perronwachter op het station in Arnhem. Toen hij als fietskoerier voor het verzet pakketjes rondbracht, werd hij gearresteerd door de Duitsers waarna hij in concentratiekamp Dachau terechtkwam. Meer dan een jaar zetten de Duitsers hem in als lijkenruimer waarbij hij de doden opstapelde voordat ze naar de verbrandingsoven gingen. Drie maanden na de bevrijding gaf hij zich samen met een groep oud-verzetsmensen op om in Duitsland de Amerikanen te ondersteunen. Toen dat niet doorging, meldden ze zich als vrijwilligers aan voor uitzending naar Nederlands-Indië. Hij kwam als pionier/bommenruimer bij 1-8 R.I Haantjes Bataljon De Veluwe. Bij een explosie op Sumatra raakte hij zwaargewond. Hoewel hij grotendeels herstelde was hij voortaan doof. Hij werd voor 100% afgekeurd en defensie kende hem diverse uitkeringen toe bij wijze van schadeloosstelling. Hij besloot om in de horeca verder te gaan. Jarenlang zette hij zich daarnaast in voor veteranenzaken en was hij betrokken bij onder meer de Bond voor Nederlands Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers, BNMO.

Dit is het derde van drie interviews met een UNIFIL-tolk. Hij vertelt over zijn verlofperiode in Israël. Hij vertelt dat UNIFIL heel hiërarchisch was ingedeeld. Hij ging voornamelijk om met officieren. Hij vertelt ook over zijn vriendinnen ne het thuisfront. Na zijn eerste uitzending schreef hij twee handboeken voor UNIFIL-militairen hoe om te gaan met de culturele verschillen tussen Nederland en Libanon. Geïnterviewde wilde graag voor een tweede keer als tolk worden uitgezonden, maar door een misverstand, dat hij later recht kon zetten, duurde dat enige tijd. In de tussentijd was burger. Medio jaren negentig kreeg hij contact met een UNIFIL-veteraan die hij hielp bij het verwerken van zijn trauma. Dit leidde tot de mailinglijst BlueHelmets waarbij zich later ook Indië, Korea en Nieuw Guinea aansloten. De UNIFIL veteranen werden door de anderen met minachting bejegend. De oudere veteranen hadden geen idee hoe de situatie in Libanon was. Hij reflecteert ook op hoe de maatschappij in Nederland tegen militairen aankeken en hoe dat langzaam is veranderd. Hij uit nogmaals zijn ongenoegen over het boek ‘Vredesmacht in Libanon’. Hij vind het jammer dat Defensie na Libanon geen tolken heeft aangehouden. Hij is geen voorstander van de inhuur van lokale tolken. Hij vertelt nog over zijn contact met de Britse verslaggever Robert Fisk die na de val van Srebrinca had geschreven dat Nederlandse militairen in Libanon een diepe haat jegens moslims hadden opgedaan. Geïnterviewde wist hem te overtuigen dat dat beslist niet het geval was waarna Fisk zijn uitspraak aanpaste. Hij heeft sowieso weinig op met oorlogsjournalisten. Het laatste kwartier van dit interview wordt besteed aan een terugblik op alle drie interviews.

Deze vrouwelijke veteraan ging twee keer op uitzending. Beide uitzendingen vonden plaats in Voormalig Joegoslavië, in 1994 en in 1996. De uitzendingen hebben een behoorlijke impact achtergelaten op het persoonlijke leven van de veteraan, ze kreeg de diagnose PTSS. Na maanden van hulp, meldde ze zich aan bij de Invictus Games. Door het sporten heeft ze weer ritme, conditie en vertrouwen in zichzelf gekregen. Naast het sporten en meedoen aan de Invictus heeft ze ook een buddyhond die haar verder helpt in haar herstel.

Deze veteraan ging op uitzending naar Libanon in 1980. Dit was voor hem een ontsnapping aan het moeilijke leven in Rotterdam. Zijn legering was in Haris en hij was er bataljonsfoerier. In Libanon stonden Nederlandse militairen ook het Force Mobile Reserve bij (FMR), tijdens een van de acties raakte deze veteraan betrokken bij een vuurgevecht. Jaren na de uitzending maakte hij ook een heftige periode mee in Nederland en uiteindelijk kreeg hij de diagnose PTSS, wat ook deels te wijten was aan zijn uitzending in Libanon. Om aan zijn herstel te werken begon deze veteraan met wandelen. Daardoor loopt hij nu jaarlijks mee aan de Nijmeegse Vierdaagse. De wandelsport en alles eromheen hebben hem geholpen om rustiger te worden.

Dit is een interview met een Afghanistan veteraan die als beroeps militair deelnam aan de missie TFU in Afghanistan. Hij vertrok naar het missiegebied in november 2006 en keerde voortijdig in januari 2007 terug naar Nederland omdat hij slachtoffer werd van een bomaanslag en zwaar ge-wond raakte. Hij werd blind aan zijn rechteroog en liep een hersenbeschadiging op. De geïnterview-de vertelt over zijn missie, de aanslag en periode van revalidatie. In 2017 deed hij voor het eerst mee aan de Invictus Games in Toronto en won daar meerdere medailles. De Invictus Games ble-ken vooral belangrijk vanwege het terugvinden van saamhorigheid, kameraadschap en het weer opereren in teamverband.